اشاره: سیدشجاعتحسین رضوی، از فضلای هندی مقیم حوزه علمیه قم است. وی علاوه بر تحصیل، تحقیق و پژوهش، کتب بسیاری را از عربی و فارسی به زبان اردو ترجمه کرده است. ترجمه کتاب فاطمه الزهراء (س) مرحوم علامه امینی، همکاری در ترجمه استفتائات مقام معظم رهبری، ترجمه سه جلد از عبقاتالانوار علامه میرحامد حسین، جلد نخست کتاب کوثر امام خمینی و ترجمه کاملالزیارات ابنقولویه قمی از اثار ترجمهای این روحانی هندی است.
وی در گفتگو باسرویس علمی- فرهنگی مرکز خبر حوزه، به تشریح روند ترجمه عبقاتالانوار به اردو و نیز سایر فعالیتهای خود در این زمینه پرداخت.
«اولین تجربه ترجمه»
کتاب «فاطمةالزهرا(س)» تالیف علامه امینی(ره) اولین کتابی است که توسط وی به زبان اردو ترجمه شده است.
مجمع جهانی اهلبیت(ع)،[جامعةالمصطفی فعلی] از این جانب و سه نفر دیگر، دعوت نمود تا مسئولیت ترجمه آثار علمی مجمع و همچنین ترجمه مجلهای عربی به نام رسالة الثقلین را به زبان اردو، به عهده بگیرند، این همکاریها ادامه داشت، تا زمانی که شعبه اردوی مجمع جهانی اهلبیت(ع) به هندوستان و پاکستان منتقل شد و پس از آن نیز، مجله در این دو کشور به چاپ رسید.
«ترجمه استفتائات مقاممعظمرهبری»
تجربه بعدی وی در ترجمه، استفتائات مقاممعظمرهبری میباشد که به صورت گروهی، ترجمه شده است و ترجمه پنجاه صفحه اول کتاب بر عهده وی بود.
«وضعیت حاکم بر هندوستان قبل از چاپ عبقاتالانوار و علت تالیف آن»
اگر به تاریخ هندوستان نگاه کنیم، خواهیم دید که زمانی شیعیان بر این کشور حکمرانی میکردند و این مسئله باعث دشمنی اهلسنت متعصب و کفار خارجی علیه شیعیان شد و شروع به فعالیتهای ضد مکتب تشیع، از جمله نوشتن کتاب نمودند.
از جمله کتابهایی که در این خصوص نوشته شد کتاب «تحفه اثنی عشریه» تالیف عبدالعزیر دهلوی میباشد.
علامه میر حامد حسین هندی از علمای هند در صدد بر آمد تا بر رد این کتاب، جوابی بنویسد و در نتیجه کتاب گرانقدر «عبقات الانوار» را نگاشت.
«مشخصات کتاب عبقات الانوار»
کتاب عبقات الانوار در یازده جلد، تالیف شده که در «دو جلد در مورد حدیث غدیر، دو جلد در موضوع حدیث ثقلین، حدیث مدینه، حدیث سفینه، حدیث نور، حدیث منزلت، حدیث طیر، حدیث تشبیه و حدیث ولایت، تدوین یافته است.
اهمیت «عبقات الانوار» از چنان جایگاهی برخوردار است که حضرت امام(ره) به چاپ این کتاب تأکید کردند.
رهبر معظم انقلاب نیز طی دستوری به آستان قدس رضوی دستور راهاندازی بخشی به نام عبقاتالانوار را دادند که این بخش وظیفه دارد کتاب عبقات را به روش و تحقیق جدید منتشر کند که تاکنون یک جلد به چاپ رسیده است.
اهمیت عبقاتالانوار، تا حدی بود که میرزای شیرازی بزرگ، بر این کتاب تقریظ نوشت و مراجع بزرگ و علمای شیعه، بر این جمله اتفاق نظر دارند که: تألیف کتبی مثل مثل عبقاتالانوار، بدون کمک الهی و تائید امام زمان(عج) ناممکن است.
«مولف واقعی کتاب تحفة اثنا عشریة»
یکی از علمای متعصب اهل سنت، به نام مولوی عبدالعزیز دهلوی، مشهور به سراج الهند متوفای (1239)، کتابی تحت عنوان «تحفة اثناعشریه» نوشت و در این کتاب، با تمام توان به عقائد و آراء شیعیان، حمله کرد و به آنها اتهام زد، البته لازم به ذکر است بعدا معلوم شد، مولوی عبدالعزیر دهلوی، نویسنده کتاب، نبوده است و فقط کتاب را ترجمه کرده و نویسنده متن کتاب، شخصی به نام نصرالله کابلی میباشد که این کتاب را با نام «الصواقع» نوشته است.
چون این کتاب، چاپ نشده بود و کسی از آن اطلاع نداشت، لذا، عبدالعزیز دهلوی، کتاب را ترجمه کرده و به نام خود به چاپ رساند.
«محتوای کتاب تحفة اثناعشریه»
کتاب تحفه اثناعشریه دارای دوازده باب میباشد که هر باب، به یکی از عقاید، مسائل فقهی و... شیعه حمله کرده است، عبدالعزیز دهلوی، در باب هفتم این کتاب، دلایل اثبات امامت را در نظر شیعیان، شش آیه و دوازده روایت دانسته است و همه آنها را به زعم خود، به خاطر ضعف در دلالت و یا سند رد کرده است و دلیل ضعف آنها را عدم ذکر دلایل بعضی احادیث در صحیح بخاری و صحیح مسلم میداند.
«انگیزه ترجمه عبقاتالانوار»
احیا آثار بزرگان شیعه، فارسی بودن کتاب عبقاتالانوار در رد تحفه اثنیعشریه، چاپ تحفه اثنیعشریه به زبانهای مختلف در کشورهای مختلف، بیان مساله اختلافی امامت در تحفه اثنیعشریه و آگاهی دادن مردم از وجود چنین کتابی در رد بر تحفه اثنیعشریه از جمله انگیزههای ترجمه عبقاتالانوار میباشد.
« اعتراف عبد العزیز دهلوی در مورد نویسنده کتاب»
عبدالعزیز دهلوی ادعا کرده است که الصواقع تألیف نصرالله کابلی، یک رساله میباشد و چون به حدیث ثقلین و روایات، کمتر پرداخته شده است لذا کتاب تحفه اثنیعشریه این نقص را جبران کرده است.
در پاسخ ادعای عبدالعزیز دهلوی باید اظهار داشت: اولا رساله، به نوشتهای اطلاق میشود که دارای صفحات کم میباشد در صورتی که کتاب الصواقع، در 512 صفحه تدوین یافته است، کتاب تحفه اثنی عشریه، نیز بیش از 500 صفحه میباشد.
ادعای دیگر او این بود که در الصواقع، حدیث ثقلین به صورت تفصیلی پرداخته نشده است و حال آنکه در کتاب الصواقع، این حدیث به طور مفصل آورده شده است.
ثناالله بانی پتّی، شاگرد پدر عبدالعزیز دهلوی، میگوید: من از دریای بیکران الصواقع، احادیث را انتخاب کردم، یعنی روایات در این کتاب بسیار آورده شده است. لذا این قول نیز، ادعای سوم عبدالعزیز دهلوی مبنی بر کم بودن روایات در این کتاب را نفی میکند.
«هراس علمای اهلسنت از کتاب عبقات الانوار»
علمای اهل سنت از اسم کتاب عبقات میترسند چون میدانند تدوین این کتاب یک کار معجزه گونه است و نمیتوانند بر رد آن دلیلی اقامه کنند.
«علامه میر حامد حسین و منتهیالکلام»
یکی از شاگردان عبدالعزیز دهلوی که نویسنده مجعول کتاب تحفه اثناعشریه، حیدر علی فیضآبادی، کتابی به نام منتهیالکلام نوشت که در مقدمه آورده است: اگر علمای شیعه، از شیخ مفید(ره) تاکنون زنده شوند نمیتوانند در جواب این کتاب، مطلبی بنویسند، علامه میر حامد حسین، ظرف مدت شش ماه کتاب «استقصاء الافهام فی رد منتهیالکلام» را نوشت و جواب استدلالی محکمی به این عالم متعصب سنی داد.
اداره اصلاح و مجله اصلاح
در سال 1292ق، ادارهای به نام «اصلاح» در هند با هدف دفاع از اسلام و تشیع تاسیس شد که بعداً در سال 1315ه ق، مجلهای به نام اصلاح، از این اداره منتشر شد.
این مجله در دفاع از تشیع در برابر فشارها و اتهامات مسیحیت هند و اهل تسنن نیست به شیعه، با شمارگان دو هزار نسخه منتشر شده و مطالبی پیرامون حقانیت شیعه برای خوانندگان ارائه میدهد و هنوز نیز چاپ میشود و به چندین کشور ارسال میگردد.
مردم هند از ترجمه کتابها، استقبال خوبی کردهاند، ولی باید این را متذکر باشیم که در ترجمه، باید نیازها را در نظر گرفت، چون که در ترجمههای تحمیلی، انسان علاقه و اشتیاق خود را از دست میدهد.